Tankiti Jumpakag
September 30,2024
เมื่อพูดถึงการเจ็บป่วยในสถานการณ์ปกติ คนส่วนใหญ่สามารถไปพบแพทย์ที่โรงพยาบาลเพื่อรับการรักษาภายใต้สิทธิ์ประกันสังคม บัตร 30 บาท หรือประกันสุขภาพส่วนบุคคล แต่สถานการณ์บนเรือนั้นแตกต่างออกไป เนื่องจากไม่มีแพทย์ประจำอยู่บนเรือ และที่สำคัญเรืออาจอยู่ห่างจากฝั่ง ทำให้ไม่มีโรงพยาบาลที่สามารถเข้าถึงได้อย่างรวดเร็ว อีกทั้งสิทธิ์การรักษาเช่นประกันสังคม บัตร 30 บาท หรือประกันสุขภาพต่างๆ ไม่ครอบคลุมถึงการทำงานบนเรือ
ตามอนุสัญญาแรงงานทางทะเล หรือที่รู้จักกันว่า MLC (Maritime Labour Convention) ได้ระบุไว้ชัดเจนในข้อกำหนด Regulation 4.1 ว่าลูกเรือมีสิทธิในการได้รับการรักษาพยาบาลเมื่อต้องการ (Medical Care and Attention) โดยลูกเรือมีสิทธิ์ที่จะไปพบแพทย์หรือทันตแพทย์เมื่อมีความจำเป็นในระหว่างที่เรืออยู่ในท่า และค่าใช้จ่ายในการรักษาจะได้รับการคุ้มครองโดย P&I Club หรือประกันของบริษัทเดินเรือเต็มจำนวน ซึ่งหมายความว่าหากลูกเรือป่วยไม่ว่าจะอยู่ในสถานการณ์ใด ลูกเรือสามารถร้องขอที่จะไปพบแพทย์ได้ หากเรือจอดอยู่ในท่า ลูกเรือก็สามารถขึ้นฝั่งเพื่อไปรับการรักษาได้ หรือหากเรือยังอยู่กลางทะเล ลูกเรือก็สามารถร้องขอไปพบแพทย์ในเมืองท่าถัดไปได้เช่นกัน
ถึงแม้ลูกเรือจะมีสิทธิในการรับการรักษาพยาบาล แต่บางครั้งกลับมีบางบริษัทที่พยายามหลีกเลี่ยงการส่งลูกเรือขึ้นไปพบแพทย์ เนื่องจากกลัวว่าเรือจะเสียเวลา หรือกังวลเรื่องค่าใช้จ่ายเพิ่มเติม จึงพยายามต่อรองให้รักษาพยาบาลบนเรือแทน ซึ่งการกระทำ เช่นนี้เป็นการละเมิดสิทธิลูกเรือที่ได้รับการคุ้มครองตามกฎหมาย
เคยมีกรณีที่ลูกเรือไทยรายหนึ่งถูกปฏิเสธการอนุญาตให้ขึ้นฝั่งเพื่อไปรับการรักษาพยาบาล เนื่องจากเรือใกล้จะออกจากท่า และบริษัทกังวลว่าเรือจะล่าช้า สุดท้ายเมื่อลูกเรือคนนั้นไม่ได้รับการรักษาทันเวลา เขาเสียชีวิตในทะเลหลังจากเรือออกจากท่าเพียงหนึ่งวัน
หากลูกเรือพบกับสถานการณ์ที่บริษัทปฏิเสธการอนุญาตให้ขึ้นฝั่งเพื่อไปรับการรักษาพยาบาล โดยอ้างเหตุผลที่ไม่เหมาะสม ลูกเรือสามารถร้องเรียนไปยังหน่วยงานที่ดูแลอนุสัญญา MLC ได้ตามช่องทางที่กำหนดไว้ (สามารถกรอกรายละเอียดการร้องเรียนส่งอีเมล ได้ที่ info@seafarersrights.org)
สิ่งสำคัญคือต้องจำไว้ว่า หากลูกเรือเสียชีวิตในลักษณะนี้ บริษัทอาจแจ้งต่อญาติว่าลูกเรือเสียชีวิตโดยไม่ทราบสาเหตุ และจากนั้นก็หาลูกเรือคนใหม่มาทำงานแทน การร้องเรียนและการปฏิบัติตามสิทธิ์ที่มี จะช่วยลดจำนวนเหตุการณ์การเสียชีวิตที่ไม่ควรเกิดขึ้น โดยเฉพาะกับคนประจำเรือไทย
ดังนั้น สิ่งสำคัญที่สุดคือการรับรู้ถึงสิทธิของตนเอง และยืนยันให้บริษัทปฏิบัติตามกฎหมาย เพื่อปกป้องสุขภาพและความปลอดภัยของลูกเรือทุกคนที่ทำงานในทะเล